Buch lesen: «Από την ιστορία του αλβανικού λαού»

Αλβανοί: σχηματισμός ανθρώπων, μεταναστεύσεις

Οι Αλβανοί είναι ένας λαός που κατοικεί στην Αλβανία, το Κοσσυφοπέδιο (η Ρωσία δεν αναγνωρίζει το Κοσσυφοπέδιο ως ξεχωριστό κράτος), τη Μακεδονία, τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, υπάρχουν αλβανικές διασπορές σε άλλες χώρες, ιδίως στην Ιταλία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, τη Γαλλία και άλλες χώρες. Σύμφωνα με τις διαλέκτους της αλβανικής γλώσσας και τα εθνογραφικά χαρακτηριστικά, οι Αλβανοί χωρίζονται σε Γκέγκους (στα βόρεια, Σκιπένια στη διάλεκτο Γκέγκ) και Τόσκους (στο νότο, Σκιπερία στην Τοσκική διάλεκτο). Από τους ανθρωπολογικούς τύπους στους Αλβανούς κυριαρχεί ο βραχυκεφαλικός (διναρικός ή αδριατικός ανθρωπολογικός τύπος) (ιδιαίτερα στα βόρεια και ανατολικά). Το όνομα "Αλβανοί" μπορεί να προήλθε από τις λέξεις albus – "λευκό" στα λατινικά και alp – "ψηλό βουνό" κελτική λέξη, εξ ου και τα βουνά των Άλπεων, γερμανικά. Alpen, γαλλικό Άλπεις, Ιταλικά. Alpi. Δηλαδή το όνομα «Αλβανοί» για άλλους λαούς θα μπορούσε να σημαίνει τους κατοίκους των λευκών ψηλών βουνών. Στις κορυφές των βουνών μπορείτε συχνά να παρατηρήσετε λευκό χιόνι, πάγο.

Προφανώς, υπήρχαν επίσης συνδέσεις μεταξύ της Καυκάσου Αλβανίας (αρχαίο κράτος στην ανατολική Υπερκαυκασία) και της Βαλκανικής Αλβανίας (σύγχρονη). Οι Αλβανοί είναι Ινδοευρωπαίοι, κοντά στους εξαφανισμένους Ιλλυριούς, Μεσσαπείς και Θράκες. Οι Ιλλυριοί είναι αρχαία ινδοευρωπαϊκά φύλα στα βορειοδυτικά της Βαλκανικής Χερσονήσου (Δαλματοί, Αρδαίοι, Παννόνιοι κ.λπ.) και στα νοτιοανατολικά της χερσονήσου των Απεννίνων (Ιαπηγοί, Μεσάψοι κ.λπ.). Η Ιλλυρική είναι ξεχωριστός κλάδος της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας γλωσσών. Αντιπροσωπεύεται από δύο ποικιλίες: Βαλκανο-Ιλλυρική (βορειοδυτικά της Βαλκανικής Χερσονήσου) και Μεσσαπική (επιγραφές του 6ου αιώνα π.Χ. – 1ου αιώνα μ.Χ., που ανακαλύφθηκαν στη νοτιοανατολική Ιταλία) γλώσσες.

Από τα τέλη του 3ου αι. στα τέλη του 1ου αι. προ ΧΡΙΣΤΟΥ μι. Οι Ιλλυριοί κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους και εκρωμηίστηκαν. Οι Μεσσαπείς είναι φυλές από τη νότια Ιταλία, που πιθανώς μετακινήθηκαν από την Κρήτη τον 10ο-9ο αιώνα. ΠΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥ. Η Θράκη είναι μια ιστορική περιοχή στα ανατολικά της Βαλκανικής Χερσονήσου, ανάμεσα στο Αιγαίο, τη Μαύρη και τον Μαρμαρά (από το όνομα του αρχαίου πληθυσμού – των Θρακών). Θράκες, ομάδα αρχαίων ινδοευρωπαϊκών φυλών (Δάκες, Οδρίσες, Γέτες κ.λπ.), που κατοικούσαν στα βορειοανατολικά της Βαλκανικής Χερσονήσου και στα βορειοδυτικά της Μικράς Ασίας. Κατά τη Μεγάλη Μετανάστευση των Λαών, αναμίχθηκαν με άλλες φυλές, αποτελώντας ένα από τα εθνικά στοιχεία στη διαμόρφωση των Βουλγάρων, Ρουμάνων, Αλβανών και άλλων λαών. Τα θρακικά είναι ξεχωριστός κλάδος της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας γλωσσών. Γραπτά μνημεία (ξεχωριστές λέξεις, γλυπτά και σύντομες επιγραφές) χρονολογούνται στα μέσα της 1ης χιλιετίας π.Χ. μι. Στους πρώτους αιώνες της 1ης χιλιετίας π.Χ. μι. το βορειοδυτικό τμήμα της Βαλκανικής χερσονήσου και οι περιοχές που γειτνιάζουν με τα βόρεια κατοικήθηκαν από τους Ιλλυριούς, το βορειοανατολικό τμήμα από τους Θράκες και το νότιο τμήμα από τους Έλληνες (Έλληνες). Η πρώιμη εποχή του σιδήρου στη Δυτική Ευρώπη χαρακτηρίζεται από τη λεγόμενη κουλτούρα Hallstatt, η οποία έλαβε αυτό το όνομα υπό όρους από την πόλη Hallstatt στο δυτικό τμήμα της Αυστρίας, στην περιοχή της οποίας ανακαλύφθηκε ένας εκτεταμένος ταφικός χώρος που περιείχε τα παλαιότερα σιδερένια αντικείμενα. στην Κεντρική Ευρώπη που χρονολογείται από τον 10ο-6ο αιώνα. προ ΧΡΙΣΤΟΥ ε., την παραγωγή σιδήρου έφεραν οι αρχαιότεροι Ινδοευρωπαίοι από τις στέπες των Νοτίων Ουραλίων. Εδώ βρέθηκαν και αλατωρυχεία της ίδιας περιόδου, στα οποία βρέθηκαν πολυάριθμα εργαλεία εργασίας, τα οποία χρησιμοποιούνταν εκείνη την εποχή στην εξόρυξη. Η κύρια περιοχή διανομής του πολιτισμού Hallstatt συμπίπτει με την περιοχή εγκατάστασης των Ιλλυρικών φυλών και εν μέρει των Κελτών. Ωστόσο, τοποθεσίες παρόμοιες με αυτές του Hallstatt έχουν επίσης βρεθεί στη Βαλκανική Χερσόνησο, στην Ανατολική Ευρώπη, στη Νότια Γερμανία και στα ανατολικά προάστια της Γαλλίας. Οι πολιτισμοί της αρχής της Εποχής του Σιδήρου της Ιβηρικής Χερσονήσου και της Ιταλίας είναι κοντά στον πολιτισμό του Hallstatt. Η εποχή του σιδήρου στην Ιταλία ξεκινά τον 10ο αιώνα. προ ΧΡΙΣΤΟΥ μι. Στο νησί της Σικελίας, ο πολιτισμός κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου φαίνεται να αναπτύσσεται υπό τη συνεχή επιρροή του κόσμου του Αιγαίου. Ο πολιτισμός της νότιας Ιταλίας, καθώς και η περιοχή της Picena (Μέση Ιταλία), παρουσιάζει σημάδια ιλλυρικής επιρροής. Οι Θράκες εγκαταστάθηκαν στα βορειοδυτικά της Μικράς Ασίας και τον 7ο αιώνα π.Χ. Η Θρακική φυλή των Τρερών εισέβαλε στην επικράτεια της Λυδίας μαζί με τους Κιμμέριους. Ωστόσο, μόνο όταν η Λυδία έλαβε βοήθεια από την Ασσυρία δύο φορές και οι Κιμμέριοι αποδυναμώθηκαν από τις συγκρούσεις με τους Σκύθες, οι Λυδοί ήταν νικητές. Η ισχύς των Κιμμερίων έσπασε. Τα υπολείμματα των Κιμμερίων εγκαταστάθηκαν στο βορειοανατολικό τμήμα της Μικράς Ασίας, όπου σταδιακά συγχωνεύτηκαν με τον τοπικό πληθυσμό. Ο κύριος πληθυσμός της Βαλκανικής Χερσονήσου στα βόρεια της Ελλάδας παρέμειναν τα τοπικά θρακικά αγροτικά φύλα, των οποίων το επίπεδο ανάπτυξης ήταν ήδη αρκετά υψηλό. Χάλκινα και ιδιαίτερα χρυσά αντικείμενα που βρέθηκαν στη Ρουμανία μαρτυρούν μια αρκετά ανεπτυγμένη τεχνική κατασκευής τους. η χρήση μεμονωμένων σιδερένιων εργαλείων ήταν γνωστή στις Καρπάθιες-Δούναβης χώρες ακόμη και πριν από την άφιξη των Σκυθών. Οι τοπικές φυλές έχουν συνδεθεί από καιρό με τις φυλές του πολιτισμού του Hallstatt, καθώς και με τις ελληνικές φυλές στα νότια της Βαλκανικής Χερσονήσου, η επιρροή των οποίων γίνεται ιδιαίτερα αισθητή από αυτή την εποχή. Επομένως, είναι πιθανό η επιρροή που άρχισαν να βιώνουν οι Σκύθες από την πλευρά των τοπικών φυλών που κατακτήθηκαν από αυτούς να ήταν μεγαλύτερη από αυτή που άσκησαν οι ίδιοι πάνω τους.

Η εξάπλωση του σιδήρου στα Βαλκάνια συνέβαλε στην περαιτέρω ανάπτυξη της γεωργίας, η οποία εμφανίστηκε εδώ ήδη από τη νεολιθική περίοδο. ήταν κατά το πρώτο μισό της 1ης χιλιετίας που άρχισε να εξαπλώνεται ευρέως η γεωργία του οργώματος. Η βελτίωση των εργαλείων συνέβαλε στην ανάπτυξη χειροτεχνίας – όπλα, σιδηρουργία, γυαλί, κεραμική. Ωστόσο, η κεραμική παρέμεινε ακατέργαστη και πρωτόγονη για μεγάλο χρονικό διάστημα, αφού ο τροχός του αγγειοπλάστη δεν χρησιμοποιήθηκε ακόμη σε αυτές τις χώρες.

Στο πρώτο μισό της 1ης χιλιετίας π.Χ. μι. παρατηρούνται αισθητές αλλαγές στο κοινωνικό σύστημα των ντόπιων Ιλλυρικών και Θρακικών φύλων. Οι οικισμοί αυτής της περιόδου αποτελούνταν από χωριά και μικρές οχυρώσεις που βρίσκονταν στα υψώματα που δεσπόζουν στην περιοχή. Οι ανασκαφές αυτών των οχυρώσεων αποκαλύπτουν, όπως ήδη αναφέρθηκε, πολυάριθμα μεταλλικά αντικείμενα, μεταξύ των οποίων κοσμήματα από χρυσό και ασήμι, καθώς και δείγματα κεραμικής υψηλής ποιότητας. Οι ανασκαφές στα χωριά δίνουν ελάχιστα μεταλλικά προϊόντα. διακοσμήσεις σχεδόν απουσιάζουν. η κεραμική είναι πρωτόγονη και σχεδόν δεν διαφέρει από αυτές που παράγονται κατά τη Νεολιθική. Προφανώς, στις οχυρώσεις ζούσαν ευγενείς της φυλής και στα χωριά τα κοινά μέλη της κοινότητας. Αυτό υποδηλώνει μια εκτεταμένη διαδικασία ιδιοκτησίας και κοινωνικής διαστρωμάτωσης μεταξύ των βαλκανικών φυλών. Το γεγονός του διαχωρισμού των φυλετικών ευγενών, που προφανώς ξεκίνησε ήδη από την Εποχή του Χαλκού, επιβεβαιώνει επίσης τη διαφορά στα σκεύη που βρέθηκαν σε πλούσιες και φτωχές ταφές. Όμως η προοδευτική αποσύνθεση του πρωτόγονου κοινοτικού συστήματος δεν οδήγησε ακόμη στα μέσα της 1ης χιλιετίας π.Χ. μι. στη διαμόρφωση μιας ταξικής κοινωνίας στα Βαλκάνια (εκτός της Ελλάδας). Οι νοτιοθρακικές φυλές που κατοικούσαν στο έδαφος της σύγχρονης Βουλγαρίας, όπου τον 5ο αιώνα π.Χ., πλησίασαν περισσότερο σε αυτό. προ ΧΡΙΣΤΟΥ μι. αρχίζει η συγκρότηση του κράτους. Μεγάλη σημασία αποκτούν αυτή την εποχή οι σχέσεις των Ελλήνων αποίκων με τις ντόπιες φυλές, που δεν είχαν ακόμη ξεπεράσει τις πρωτόγονες κοινοτικές σχέσεις. Τέτοιες είναι οι σχέσεις των Ελλήνων με τα θρακικά φύλα της Βαλκανικής χερσονήσου, με τις ντόπιες φυλές της νότιας Ιταλίας και της Σικελίας, με τους Κέλτες και τους Ίβηρες, που στην αρχαιότητα κατοικούσαν στα σύγχρονα εδάφη της Γαλλίας και της Ισπανίας, με τους Σκύθες, τόπους και άλλες, φυλές στις ακτές της Μαύρης και της Αζοφικής Θάλασσας. Οι Έλληνες συνήψαν ειρηνικές σχέσεις με πολλές από τις ντόπιες φυλές με βάση τις εμπορικές ανταλλαγές, οι οποίες απέφεραν τεράστια οφέλη στις αποικίες, αλλά υπήρξαν και περιπτώσεις στρατιωτικών συγκρούσεων.

Τον 7ο-3ο αι. προ ΧΡΙΣΤΟΥ μι. στην επικράτεια του οικισμού των Ιλλυριών οι Έλληνες ίδρυσαν πλήθος εμπορικών και αγροτικών οικισμών-αποικιών. Τότε η κοινότητα του Hallstatt διαλύεται. σχηματίζεται μια κελτοθρακική κουλτούρα Λα Τενέ, εχθρική προς τους Ιλλυριούς. Οι Κέλτες αρχίζουν να σπρώχνουν τους Ιλλυριούς από τα βόρεια και οι Έλληνες από τα ανατολικά. Οι Κέλτες εν μέρει απώθησαν τους Ιλλυριούς, εν μέρει τους υπέβαλαν σε αφομοίωση. Τον 3ο αιώνα προ ΧΡΙΣΤΟΥ ε., όταν οι Ιλλυριοί ήρθαν σε σύγκρουση με τους Ρωμαίους, ήταν βασικά στο στάδιο της αποσύνθεσης του φυλετικού συστήματος. Απόγονους των αρχαίων Ιλλυριών, ορισμένοι μελετητές θεωρούν σύγχρονους Αλβανούς. Πολιτιστικά μνημεία των Ιλλυριών έχουν διατηρηθεί στην Αυστρία, την Αλβανία, την Ιταλία, τη Μακεδονία και τη Σερβία.