Buch lesen: «Bitcoin Balinaları»
Bitcoin Balinaları
Dünyayı Dalavereye Getiren Adamlar (Kripto Dünyasındaki Sırlar Ve Yalanlar)
Alan T. Norman
Çevirmen: Elyesa Özçelik
Copyright © 2018 Telif Hakkı Yazara Aittir. Tüm Hakları Saklıdır.
Bu yayımın hiç bir bölümü, telif yasalarınca kabul gören ve ticari olmayan kullanımlar ve eleştirel gözden geçirmeler yapmak adına gerekebilecek kısa alıntılar haricinde, yayımcının geçerli bir yazılı izni olmadan fotokopi ya da diğer elektronik/mekanik yollarla herhangi bir şekilde kopyalanamaz, yayınlanamaz veya dağıtılamaz.
İÇİNDEKİLER
Ön söz
Bölüm 1 Satoshi Nakamoto, göster yüzünü!
Her şey ne kadar da İYİ başlamıştı...
Alma mater
Bölüm 2 İlk Bloktan İlk Takasa
Theymos oyuna karışıyor
Bölüm 3 MtGOX Borsası
MtGOX Borsasından Elemanlar
Bölüm 4 THEYMOS
THEYMOS ve MtGOX
Bölüm 5 Kim bu Balinalar ve Onlarla Nasıl Başa Çıkılabilir?
Bölüm 6 USDT
Ana USDT cüzdanları
Bitcoin'siz Para Kazanmak
Sonuç
Yazar Hakkında
Bir Şey Daha...
Ön söz
Dostum eğer bu satırları okuyorsan bu demek oluyor ki ben çoktan öldüm... (Şaka yapıyorum!). Günümüzün en efsane Batman'lerinden biri hakkındaki hikayeme samimi bir giriş yapayım dedim. İnsan dediğimiz mucizenin muhteşem keşifleri olmasaydı şu an bunları yazıyor olamazdım herhalde, dolayısıyla siz de bunları okuyamazdınız (Bu arada nedense Richard Pryor'ın hayaleti hala peşimde :-) Ciddi şeyler mizahi bir tonla da konuşulabilir bence, sonuçta her şakanın altında bir gerçek yatar ve bizim ”şakamızın" altında kanıtlanmamış da olsa bir sürü gerçek yatıyor. O gül renkli gülünç gözlüklerinizi takın da bir an önce “zeka” sloganı altındaki yolculuğumuza çıkalım. Önceki kitaplarım (ki okumadıysanız darılırım) Blockchain, Bitcoin, kripto para ticareti, bilgisayar korsanlığı vesaire hakkındaydı. Ve bir akşam, şöminenin başında Dominik romu içerken, aklıma parlak bir fikir geldi: karmaşık şeylerle kafanızı karıştırmak yerine önce basit şeyler hakkında yazmaya başlama fikri. Sıradan bir insanın hiç de sıradan olmayan bir eylemi hakkında yazmaktan bahsediyorum - yani ilk kripto para protokolünü icat eden adamdan. Benimki dahil her mahallenin iti köpeği bu adamın ismini çok iyi biliyor. Bu adam Satoshi Nakamoto. İşte hikayenin en ilginç kısmı tam da burada başlıyor: Babaannenizin bile adını duymuş olduğu bu adamı daha önce hiç kimse görmemiş. Durun: Onunla hiç karşılaştınız mı? Hayır mı? Ben de! Bu Satoshi denen adam yoktan var olmadı ya, bana ve kendinize bir iyilik yapın (Sonuçta Bitcoin iyilik için, değil mi?) ve bu adamı geldiği gezegene geri yollayın. Bu adamın neden şan şöhret içinde yaşamak yerine arka sıralarda oturmayı yeğlediğini anlamak çok zor. En azından İnstagram'da takipçi kasabilir ya da bir YouTube hesabı açıp diş macunu reklamı yapabilirdi, değil mi? Her nasılsa Satoshi Nakamoto'nun kişiliği bir sır olarak kalıyor. Bu hikayenin size sıkıcı gelebileceğinin farkındayım. Dolayısıyla ben de çocukluğumdan beri her işe maydanoz olmayı (daha doğrusu: cevaplaması zor sorulara ”ışık” olmayı) seven biri olarak, bu işin sebebini araştırmaya karar verdim. Eğer siz de benim gibi o küçük tez canlı çocuksanız hadi bu komplo teorilerine beraber burnumuzu sokalım. Serüvenimiz çok heyecan verici olacak gibi geliyor, inanın bana. Hikayeler sırf bu adamın etrafında dönüp canınızı sıkmasın diye size kripto para piyasasında dönen alavere dalavereler (evet, yanlış duymadınız, alavere dalavereler) üzerine yaptığım araştırmalarımdan da bahsedeceğim. Borsadan tutun kripto paraya kadar hepsi insanları yanıltıyor. Size hepsini anlatacağım, sabırlı olun. İçimdeki yaratıcı kişilik bu taslağı yetenekten yoksun bir esere çevirmek istemiyor, bu yüzden araştırmamı bir ”tiyatro” kılıfında anlatacağım. Oyunun kaç perde olacağına daha sonra geleceğiz, artık size oyuncularımızı tanıtmak istiyorum:
Bay Satoshi Nakamoto'nun ta kendisi
Aydınlık bir gelecek umuduyla blok zinciri icat eden dehalar
Merkeziyetsiz döviz için ilk ademi merkeziyetçi borsaları açan kurnazlar (tekerleme gibi değil mi?)
Yeni bir kripto para birimi keşfetmiş yüksek-frekanslı ticaretle uğraşan (bkz: HFT traders) ticaret adamları
Kripto parayla (blok zincir bir yana) sorunlarını çözüme kavuşturan bankalar
Tezgah-üstü piyasa (bkz: OTC ) tüccarları ve onların büyük fırsatlardan para kurtarabilme yetenekleri
Çayınızı kahvenizi alın, arkanıza yaslanın ve başlayalım!
Bölüm 1 Satoshi Nakamoto, göster yüzünü!
Her şey ne kadar da İYİ başlamıştı...
"Bitcoin" denen proje 2009'da Satoshi Nakamoto'lardan biri (ya da sözde Satoshi Nakamoto adı altındaki bir grup) tarafından dizayn edildi. Bu adamın tek yaptığı şey, icat ettiği merkeziyetsiz para biriminin nasıl çalıştığını etraflıca anlatan materyalleri İnternet'te paylaşmak ve daha sonra da kripto para için bir sanal cüzdan açıp sistemi çevrimiçi hale getirmekti.
Yani Satoshi Nakamoto Bitcoin'in yaratıcısı olarak bilinse de bu alandaki gelişmelerin %90'ının kendisinden öncekilerin yaptığını belirtmekte fayda var. Yine de Satoshi'nin öncülüğünü yapığı şeyler de vardı:
1 Bitcoin’e ismini vermek
2 Bitcoin'in nasıl kullanılacağını tasarlamak
İlk çıktığında Bitcoin madenciliği yapmak çok kolaydı ve neredeyse hiç bir gideri yoktu. İsteyen herkes gerekli yazılımı kurup yüzlerce hatta binlerce Bitcoin üretebilmekteydi. İşte bu kolaylıktan olsa gerek, hiç kimse bir Bitcoin'in 2017 yılında 20000 dolara kadar çıkan bir değeri olacağını düşünememişti. Bu insanlar, geleceği öngöremediğinden Bitcoin'lerini çarçur ettiler. 10000 Bitcoin için iki leziz (nam nam) pizza şipariş eden Amerikalı adamın hikayesi bu durumu anlatmaya anca yeter. Adam şu anın parasıyla milyon dolar değerinde olan pizzaları mideye indirmiş bildiğin! Ama şu anda konumuz bu değil.
Bitcoin macerası çok güçlü vaatlerle başladı. Önce bunları bir hatırlayalım (daha doğrusu analım LOL):
Merkeziyetsizlik: kimse bu para birimine müdahalede bulunamayacak
Tersinmez işlemler: kimse bu parayla yapılan işlemleri engelleyemeyecek, iptal edemeyecek
Anonimlik: kimse şu veya bu işlemi yapanın kimliğine ulaşamayacak
Acemilere fırsat tanıması: Bitcoin emisyonları bilgisayarlar tarafından yapılan hesaplamalarla çalıştığından, ortalama bir bilgisayarı olan herkes kendi çapında kriptopara üretebilecek.
Peki insanlara verilen bu sağlam vaatlerin arkasında kim duruyor, onun hakkında neler biliyoruz? İnsanların Bitcoin’in yaratıcısına olan ilgisi kripto paraya olan ilgiye paralel olarak artsa da “Satoshi Nakamoto kimdir?” sorusunun nihai cevabı veya onun gerçek mi yoksa uydurma bir kişi mi olduğu halen bilinmiyor. Bitcoin'in geliştiricisi hakkında elimizde olan tek bilgi hesabının kullanıcı adı. Bu hesap birden çok proxy sunucusu aracılığıyla internette anonim bir şekilde varlığını sürdürmekte. En azından bu hesaptan adamın bir ara Japonya'da yaşamış olduğu ve şu an otuz yedi yaşına bastığı gibi bilgilere ulaşabiliyoruz. Bu hayalet adamın kimliğini ortaya çıkarmak için onun yazdığı iki kişisel makalesinden faydalanacağım (Adam meşhur olmak istemiş aslında görüyorsunuz ya). Bu arada bay Nakamoto'ya soruşturmama büyük katkı sağlayan bu makaleleri için teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Onlar benim için bir avuç harf kombinasyonu değil, birer düşünce gıdası. Tşk birader!
Aşağıda okuyacağınız tüm materyaller sadece iki kaynağa dayanıyor:
Bitcoin Whitepaper (Satoshi Nakamoto'nun 2009'da yayınlanan bir makalesi)
A book by Mr Nakamoto
Bu kaynaklara SHA-256 algoritmasıyla alakalı sıkıcı bilgiler eklemedim, zira kitabım o tarz absürt şeyler hakkında değil, o yüzden endişelenmeyi bırakıp kendinize bir kadeh şarap koyabilirsiniz.
Kendisinin anonim kalma arzusuna rağmen, soruşturmamız için lazım olan ilk kanıtı sosyal medya forumlarında paylaşım yaparken saat farklarını karıştıran bay Nakamoto'nun ta kendisi veriyor. Buradan anlıyoruz ki makalelerini Japonya'da değil ABD'nin doğu kıyılarında yazmış. İnanmıyorsanız bilmenizi isterim ki bu çıkarım bana ait değil. Satoshi, kitabında yaptığı bu "gaf"tan bizzat kendisi söz ediyor.
Bakalım Bay Nakamoto kendisi hakkında bize daha başka neler söylüyor? Kitabında kendisine fazla değinmese de bir kurumun bilişim laboratuvarında çalıştığını ve annesinin de yazarlıkla uğraştığını ama pek tanınmadığı (diğer yazaralara kıyasla yani ha?:) için olsa gerek, bu işte başarısız olduğunu söylüyor bize. Satoshi Bitcoin'i icat ettiğinde yirmisinde veya otuzlarındaymış.
Ayrıca Nakamoto ana dilinin İngilizce olmadığını da kitabında belirtmekte. Fakat biri yazdıklarını gözden geçirmiş! Annesidir belki de?
Alma mater
Pek çok insan Bitcoin'in yaratıcısı olarak nazara alındığı için Satoshi Nakamoto'nun gizemli kimliği gazetecileri hep rastgele varsayımlar yapmaya sevk etti. Hatta onun gerçek kimliğinin ispatlandığı bile öne sürüldü. Avustralyalı Craig Wright, Japon asıllı Amerikalı Dorian Satosi Nakamoto, Profesör Nick Szabo, İrlandalı öğrenci Michael Clear… Bu Bitcoin'in potansiyel yaratıcılarının tam listesi olmayabilir ama biz diğerlerinin tahminleri üzerinde durmayacağız, kendi soruşturmamızı yapacağız. Dalgıç kıyafetinizi giyseniz iyi olur şimdi daha da derine iniyoruz.
Satoshi Nakamoto'nun ikamet ettiği yer hakkında elimde olan bilgileri de göz önünde bulundurarak, Birleşik Devletler'in doğu kıyısında hangi şehirler yer alıyor bir hatırlayayım dedim: Boston, Portland, Providence, Hartford, New York, Newark, Buffalo, Albany, Philadelphia, Baltimore, Washington, Richmond, Norfolk, Raleigh, Charlotte, Columbia, Charleston, Atlanta, Savannah, Jacksonville, Orlando, Tampa ve Miami. Ha bir de Satoshi bize bir kurumda bilişim asistanı olarak çalıştığı bilgisini de ağzından kaçırdığından, bilişim eğitimi veren tüm üniversitelere bir göz atalım. Bunun için study.com'u kullandım: Purdue Üniversitesi, Ashford Üniversitesi, Georgetown Üniversitesi, Baker Koleji Online, Strayer Üniversitesi, Regent Üniversitesi, Capella Üniversitesi, Lincoln Tech, Seattle Şehir Üniversitesi, Sanat Enstitüleri, Lewis Üniversitesi, Virginia Koleji, Penn Foster Kariyer Okulu, Saint Joseph's Üniversitesi, Penn Foster Lisesi, Utica Koleji, Brightwood Koleji, Scranton Üniversitesi, Colorado Christian Üniversitesi, Fortis Koleji, Delaware Üniversitesi, CDI Koleji, Altierus, Stanford Üniversitesi, Harvard Üniversitesi, Pennsylvania Üniversitesi, Duke Üniversitesi, Notre Dame Üniversitesi, Vanderbilt Üniversitesi, Ulusal Amerikan Üniversitesi.
Peki sizce tüm bu üniversitelerle vaktimi harcayacak kadar kafayı sıyırmış olabilir miyim? Evet olabilirim ama o kadar da değil. Hem benden de çok kafayı sıyırmış birini bulmak çok daha kolay olacaktır. bitcointalk.org sitesinde tam da böyle bir adam buldum. Peki bu adam ne mi yapmış? Okudukları üniversitenin bilgi ağlarında "kriptografi" hakkında arama yapmış 114 erkek öğrencinin isimlerini listelemiş. Bu arada Nakamoto'nun kitabının o sıralarda (2012) henüz yayınlanmamış olduğunu da belirtmek isterim.
İşte o bilişim öğrencilerinin listesi:
1 Adhikari, Avishek Hint İstatistik Enstitüsü, Kolkata 2004
2 Applebaum, Benny Technion-İsrail Teknoloji Enstitüsü 2007
3 Arrighi, Pablo Cambridge Üniversitesi 2004
4 Avoine, Gildas ÉcolePolytechniqueFédérale de Lausanne 2005
5 Aydos, Murat Oregon Eyalet Üniversitesi 2001
6 Baier, Harald Technische Universität Darmstadt 2002
7 Bak, Daniella New York şehir Üniversitesi 2000
8 Barak, Boaz Weizmann Bilim Enstitüsü 2004
9 Batina, Lejla KatholiekeUniversiteit Leuven 2005
10 Benits, Jr., Waldyr Royal Holloway, Londra Üniversitesi 2008
11 Bentahar, Kamel Bristol Üniversitesi 2008
12 Bisson, Gaetan TechnischeUniversiteit Eindhoven 2011
13 Bisson, Gaetan Institut National Polytechnique de Lorraine 2011
14 Bone, Eric Brandeis Üniversitesi 2004
15 Boneh, Dan Princeton Üniversitesi 1996
16 Brassard, Gilles Cornell Üniversitesi 1979
17 Bregman, Ido İbrani Üniversitesi 2009
18 Broadbent, Anne Université de Montréal 2008
19 Cachin, Christian EidgenössischeTechnische Hochschule Zürich 1997
20 Chandran, Nishanth California Üniversitesi, Los Angeles 2011
21 Chee, YeowMeng Waterloo Üniversitesi 1996
22 Chor, Ben-Zion Massachusetts Teknoloji Üniversitesi 1985
23 Ciet, Mathieu UniversitéCatholique de Louvain 2003
24 Cohen, Aaron Minnesota-Minneapolis Üniversitesi 2007
25 Condie, Leisa Yeni Güney Galler Üniversitesi 1992
26 Cusak, Charles Nebraska-Lincoln Üniversitesi 2000
27 Damgård, Ivan Aarhus Üniversitesi 1988
28 Dechene, Isabelle McGill Üniversitesi 2005
29 Desmedt, Yvo KatholiekeUniversiteit Leuven 1984
30 Dodis, Yevgeniy Massachusetts Teknoloji Üniversitesi 2000
31 Döring, Martin TechnischeUniversität Darmstadt 2008
32 Doumen, Jeroen TechnischeUniversiteit Eindhoven 2003
33 Eagle, Philip Royal Holloway, London Üniversitesi 2008
34 FernándezRúa, Ignacio Universidad de Oviedo 2004
35 Freeman, David California Üniversitesi, Berkeley 2008
36 Freking, William Minnesota-Minneapolis Üniversitesi 2000
37 Gastaud Gallagher, Nicolas Georgia Teknoloji Enstitüsü 2007
38 Giuliani, Kenneth Waterloo Üniversitesi 2005
39 Green, Matthew The Johns Hopkins Üniversitesi 2008
40 Greenfield, Jonathan Syracuse Üniversitesi 1993
41 Grundy, Dan Kent Üniversitesi, Canterbury 2008
42 Gysin, Marc Wollongong Üniversitesi 1998
43 Halsey, James Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi 1970
44 Hardjono, Thomas Yeni Güney Galler Üniversitesi 1991
45 Heindl, Raymond Clemson Üniversitesi 2009
46 Henhapl, Birgit TechnischeUniversität Darmstadt 2003
47 Herzog, Jonathan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü 2004
48 Hitt, Laura Texas Üniversitesi, Austin 2007
49 Hsiao, Chun-Yuan Boston University Graduate School 2010
50 Juma, Ali Toronta Üniversitesi 2011
51 Kaliski, Jr., Burton Massachusetts Teknoloji Enstitüsü 1988
52 Kalka, Arkadius Ruhr-Universität Bochum 2007
53 Kanukurthi, Bhavana Boston University Graduate School 2011
54 Kaps, Jens-Peter Worcester Politeknik Enstitüsü 2006
55 Karabina, Koray Waterloo Üniversitesi 2010
56 Khadra, Anmar Waterloo Üniversitesi 2004
57 Kiayias, Aggelos New York Şehir Üniversitesi 2002
58 Klima, Richard Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi 1997
59 Klimov, Weizmann Bilim Enstitüsü 2005
60 Ködmön, József Debrecen Üniversitesi 2005
61 Koskinen, Jukka Lappeenranta Teknoloji Üniversitesi 1994
62 Kumar, Sandeep Ruhr-Universität Bochum 2006
63 Laskari, Elena Patras Üniversitesi 2010
64 Liskov, Moses Massachusetts Teknoloji Enstitüsü 2004
65 Livne, Noam Weizmann Bilim Enstitüsü 2010
66 Lu, Steve California Üniversitesi, Los Angeles 2009
67 Mashatan, Atefeh Waterloo Üniversitesi 2009
68 Maurer, Ueli EidgenössischeTechnischeHochschule Zürich 1990
69 Minder, Lorenz ÉcolePolytechniqueFédérale de Lausanne 2007
70 Mironov, Ilya Stanford Üniversitesi 2003
71 Möller, Bodo TechnischeUniversität Darmstadt 2003
72 Monico, Christopher Notre Dame Üniversitesi 2002
73 Montanari, Andrea UniversitàdegliStudi di Perugia 2010
74 Moran, Tal Weizmann Bilim Enstitüsü 2008
75 Myers, Steven Toronto Üniversitesi 2005
76 Nance, Jr., John Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi 1972
77 Neat, Charlie California Üniversitesi, Los Angeles 1975
78 Overbeck, Raphael TechnischeUniversität Darmstadt 2007
79 Papakonstantinou, Periklis Toronto Üniversitesi 2010
80 Park, Je-Hong Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitüsü 2004
81 Park, Seung Kook Illinois Üniversitesi, Urbana-Champaign 2007
82 Peralta, Rene California Üniversitesi, Berkeley 1985
83 Peters, Christiane TechnischeUniversiteit Eindhoven 2011
84 Petkova, Maria Humboldt-Universitätzu Berlin 2009
85 Qu, Chengxin Wollongong Üniversitesi 2000
86 Ràfols, Carla UniversitatPolitècnica de Catalunya 2011
87 Rhouma, Rhouma ÉcoleNationaled'Ingénieurs de Tunis 2008
88 Ritzenhofen, Maike Ruhr-Universität Bochum 2010
89 Rodriguez-Henriquez, Francisco Oregon Eyalet Üniversitesi 2000
90 Savas, Erkay Oregon Eyalet Üniversitesi 2000
91 Schaffner, Christian Aarhus Üniversitesi 2007
92 Scheidler, Renate Manitoba Üniversitesi 1993
93 Schillewaert, Jeroen Universiteit Gent 2009
94 Schwabe, Peter TechnischeUniversiteit Eindhoven 2011
95 Shaheen, Rasha Cairo Üniversitesi 2010
96 Shang, Ning Purdue Üniversitesi 2009
97 Shen, Shuo Purdue Üniversitesi 2007
98 Shershin, Carmen Miami Üniversitesi 1982
99 Shokrollahi, Jamshid Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn 2006
100 Sigmon, Neil Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi 1995
101 Stebila, Douglas Waterloo Üniversitesi 2009
102 Sunar, Berk Oregon Eyalet Üniversitesi 1998
103 Tawalbeh, Lo'ai Oregon Eyalet Üniversitesi 2004
104 Teague, Vanessa Stanford Üniversitesi 2005
105 Thomas, Tony Hint Teknoloji Enstitüsü, Kanpur 2006
106 Toli, Ilia Università di Pisa 2004
107 Wehner, Stephanie Universiteit van Amsterdam 2008
108 Weis, Stephen Massachusetts Teknoloji Enstitüsü 2006
109 Wolf, Christopher KatholiekeUniversiteit Leuven 2005
110 Wolf, Stefan EidgenössischeTechnischeHochschule Zürich 1999
111 Wyseur, Brecht KatholiekeUniversiteit Leuven 2009
112 Yao, Chui Zhi California Üniversitesi, Riverside 2008
113 Zuccherato, Robert Waterloo Üniversitesi 1997
114 Zumbrägel, Jens Universität Zürich 2008