Kostenlos

Przestroga młodemu

Text
0
Kritiken
Als gelesen kennzeichnen
Schriftart:Kleiner AaGrößer Aa
 
Truje resztę dni smutnych, co je wlecze z pracą21:
Taka korzyść rozpusty, tak się zbytki płacą.
Uszedłeś marnotrawców, wpadniesz w otchłań nową.
Ci to są, co z romansów zawróconą głową,
Bohatyry miłosne, żaki teatralni22,
Trawią wiek u nóg bogiń przy ich gotowalni.
Westchnienia ich kunsztowne do Filidów23 modnych,
Kaloandry24 w afektach wiernych a dowodnych
Jęczą nad srogim losem, a boginie cudne,
Raz uprzejme, drugi raz dzikie i obłudne,
Czy się zechcą nasrożyć, czy wdzięcznie uśmiechać,
Dają im tylko wolność rozpaczać i wzdychać.
Strzeż się matni zdradliwych, w które płochych mieści
Zbyt czuły na podstępy zawżdy kunszt niewieści;
Strzeż się sideł powabnych, w które młodzież wabią.
Choć sztuką zdradę skryją, pęta ujedwabią,
Przecież w nich wolność ginie, czas się drogi traci,
Zysk wdzięcznych sentymentów w cnoty nie bogaci;
A Filida25 tymczasem, gdy ją statek26 smuci,
Dla nowego Tyrsysa27 dawnego porzuci.
Skacz ze skały, w miłosnych pętach niewolniku,
Albo siadłszy w zamysłach28 przy krętym strumyku,
Gadaj z echem płaczącym na płonne nadzieje;
Twoja Filis29 tymczasem z głupiego się śmieje.
Nie masz tego w romansach – ale jest na jawie;
Ktokolwiek się tej płochej poświęcił zabawie,
Nie inszą korzyść żądań zniewieściałych zyska;
Czyli politowania wart, czy pośmiewiska,
 
21z pracą – z trudem, mozołem. [przypis redakcyjny]
22żaki teatralni – zgrywające się młokosy. [przypis redakcyjny]
23Filida, Filis, Tyrsys – konwencjonalne imiona bohaterów modnych sielanek dworskich. [przypis redakcyjny]
24Kaloander – aluzja do bohatera popularnego wówczas romansu włoskiego poety Giovanni Ambrogio Mariniego pt. Calloandro sconosciuto (1640), przetłumaczonego na język polski, którego pełny tytuł brzmi: Kolloander wierny Leonildzie przyjaźni dotrzymujący, przy różnych nienawiści wojennych awanturach i przypadkach, z okazji niedotrzymania słowa między Poliartem, cesarzem konstantynopolitańskim, Enceladona synem, i między Tygryndą, królową trabizońską, Tygranora króla córką, albo historia polityczna, kawalerskie ich dzielności i skrytą miłość przez Hymeneusz dożywotniej przyjaźni między nimi zakończone opisująca. O romansach pisał Krasicki w Zbiorze potrzebn. wiad.: „rodzaj ten pisma, zbyt teraz rozpleniony zabawką momentalną, nie nadgradza nieskończonego uszczerbku w obyczajach młodzieży”. [przypis redakcyjny]
25Filida, Filis, Tyrsys – konwencjonalne imiona bohaterów modnych sielanek dworskich. [przypis redakcyjny]
26statek – stałość. [przypis redakcyjny]
27Filida, Filis, Tyrsys – konwencjonalne imiona bohaterów modnych sielanek dworskich. [przypis redakcyjny]
28w zamysłach – w zamyśleniu, w zadumie. [przypis redakcyjny]
29Filida, Filis, Tyrsys – konwencjonalne imiona bohaterów modnych sielanek dworskich. [przypis redakcyjny]